Đa diện sắc màu, đa diện cá tính

• Giỏi hội họa
• Cần một hành lang pháp lý để bảo vệ thị trường tranh Việt

Vài năm trở lại đây trong đời sống hội họa xuất hiện các nhóm hội họa với nhiều xu hướng hoạt động và phát triển khác nhau. Mỗi nhóm là “điểm hẹn” của những họa sĩ đồng điệu về quan điểm sáng tạo, cũng là nơi để những người làm nghề có thể chia sẻ kinh nghiệm. Các triển lãm nhóm liên tiếp được tổ chức, là chất xúc tác mạnh mẽ cho đời sống hội họa trở nên phong phú hơn. “Đa diện” là một nhóm họa sĩ được nhắc đến nhiều thời gian gần đây vì những hoạt động hội họa giàu chất lượng.

Sân chơi của những người chuyên nghiệp

“Đa diện” được thành lập từ năm 2018, gồm những họa sĩ tên tuổi như Tào Linh, Doãn Hoàng Lâm, Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Minh (Minh Phố), Chu Viết Cường, Dương Tuấn, Nguyễn Huân, Nguyễn Công Hoài, Nguyễn Minh (Minh Béo), Khổng Đỗ Duy, Bùi Hoàng Dương, Phạm Tuấn Phong... 

Tiêu chuẩn ngay từ đầu được đặt ra cho các thành viên gia nhập nhóm: phải là họa sĩ chuyên nghiệp, mỗi người có một phong cách riêng đã định hình, có tầm ảnh hưởng đến công chúng. 

Cùng với đó, thương hiệu cũng như các yếu tố định hình tranh cũng phải ổn định. Các họa sĩ tham gia nhóm không giấu nghề, thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm cho nhau để phát triển, hoàn thiện từng tác phẩm. 

Ngoài ra các họa sĩ cũng thường xuyên phải tự làm mới mình để không lặp lại cái cũ. “Đa diện” được xác định là nhóm hội họa mở, nghĩa là bất cứ họa sĩ nào đủ các tiêu chí của nhóm đề ra, muốn tham gia nhóm đều được chào đón.

Tranh của Nguyễn Minh (Minh Phố).

Từ triển lãm đầu tiên ra mắt nhóm năm 2018 đến nay “Đa diện” đã có 4 cuộc triển lãm tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Điều đáng nói là các cuộc triển lãm của nhóm đều rất thành công, có chất lượng nghệ thuật tốt và tỷ lệ tranh bán được ra thị trường gần như tuyệt đối. 

Có được điều này là bởi những họa sĩ trong nhóm đều rất nghiêm túc trong lao động nghệ thuật. Công tác giám tuyển tranh vô cùng khắt khe, chỉ những bức có giá trị nghệ thuật cao mới được chọn triển lãm. Thành công trên cả nghệ thuật và thương mại đã chứng tỏ sức lao động và năng lực sáng tạo của các họa sĩ trong nhóm “Đa diện”. 

Qua từng triển lãm, những nhà chuyên môn và cả giới yêu hội họa đều có thể nhận thấy rõ ràng sự thay đổi của mỗi họa sĩ cả về kỹ thuật thể hiện cũng như trình độ thẩm mỹ.

Tranh của họa sĩ Trần Huy Oánh.

Cuộc chơi đa phong cách

Triển lãm sắp tới của nhóm “Đa diện” sẽ diễn ra vào ngày 16-7 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, dự kiến trưng bày 50 tác phẩm của các họa sĩ trong nhóm. 

Để hoạt động thường niên này trở nên phong phú cũng như tăng tính tương tác, nhóm mời thêm các họa sĩ tên tuổi trong và ngoài nước gồm họa sĩ Trần Huy Oánh - một gương mặt ấn tượng của hội họa hiện đại, cũng là người thầy của nhiều họa sĩ trong nhóm. 

Ngoài ra là các họa sĩ quốc tế Igors Gaivoronskis (Latvia), Helidon Haliti (Albania), Besnik Xhemailo (Kosovo). Với việc mời thêm các họa sĩ quốc tế đến với sân chơi, nhóm “Đa diện” muốn thể hiện sự khát khao vươn xa của mình.

Tranh của họa sĩ Tào Linh.

Họa sĩ Doãn Hoàng Lâm chia sẻ, mặc dù thời gian giãn cách xã hội vừa qua đã có tác động rất nhiều đến đời sống và sáng tác của các nghệ sĩ nhưng nó không ảnh hưởng nhiều đến thói quen làm việc của mỗi người bởi vì giới họa sĩ vốn là những người làm việc riêng lẻ. 

Dịch bệnh chính là khoảng thời gian để mỗi thành viên trong nhóm có thể nghiền ngẫm, suy tính nhiều hơn trong công việc thực hành hội họa. Với 50 tác phẩm ra mắt công chúng trong triển lãm lần này, “Đa diện” muốn mang đến cho công chúng thông điệp về sự thay đổi của mỗi thành viên trong kỹ thuật và thẩm mỹ. 

Hành trình tìm kiếm diện mạo cá nhân của nhóm cũng như của từng họa sĩ được xem như một hành trình chung. Sự đa dạng của “Đa diện” không chỉ ở số lượng và tên tuổi các họa sĩ tham gia mà còn được nhất quán thể hiện qua bút pháp, chủ đề của các tác phẩm, từ bút pháp hiện thực, tả cảnh qua tranh sơn dầu của Dương Tuấn hay tranh sơn mài của Chu Viết Cường tới trừu tượng mơ hồ với những vật dụng quanh mình của Phạm Tuấn Phong, hay cùng suy ngẫm về các ranh giới của đời sống, của cảm xúc trong tranh Nguyễn Huân. 

Ngoài ra, những tác phẩm của Nguyễn Mạnh Hùng, Khổng Đỗ Duy, Nguyễn Minh (Minh Phố) thể hiện một bút lực chắc chắn và năng lực sáng tạo dồi dào theo xu hướng biểu hiện trừu tượng với những ý niệm về phố xá, cây cối.

Tranh của họa sĩ Nguyễn Công Hoài.

Với ngôn ngữ biểu hiện, các họa sĩ Tào Linh, Doãn Hoàng Lâm, Nguyễn Công Hoài khai thác những góc nhìn riêng biệt về nhân sinh qua hình ảnh những dáng người, những mặt người, trong cuộc độc thoại. 

50 bức tranh trong triển lãm “Đa diện” lần này thực sự là một bữa tiệc thị giác nhiều sắc màu, đáp ứng thẩm mỹ đa dạng của công chúng yêu hội họa thủ đô. Với việc trưng bày các tác phẩm được sáng tác mới nhất, triển lãm còn là dịp để các nhà sưu tập, các đồng nghiệp đánh giá sự phát triển kỹ năng hội họa của từng thành viên trong nhóm.

Tiếng nói người trong cuộc Họa sĩ Nguyễn Minh (Minh Phố): Đến với triển lãm “Đa diện” lần này tôi mang những tác phẩm mới nhất về những biểu đạt khác về Phố. Lần đầu tiên Phố được biểu đạt với ngôn ngữ biểu hiện trừu tượng. Phố lúc này có khi là hình ảnh đầy đủ của phố, có khi chỉ là nét khái quát, có khi chỉ là “ý niệm phố” ở các chấm, các ô.  Thời kỳ này cũng là lần đầu tiên đưa khối lập phương vào tranh, nó có thể như khối đa diện, có thể như khối rubic. Nó chứa đựng bên trong các di sản, các dấu tích của văn hóa nói chung, tôi muốn người xem phải tự đặt những câu hỏi để tự vấn mình và rồi tự trả lời: đó là hóa thạch về nền văn hóa, hay hóa thạch về chứng tích của các di sản? Chúng ta sẽ cần phải làm gì? Và mỗi câu trả lời đều là những thông điệp gửi đến cho chúng ta. Họa sĩ Phạm Tuấn Phong: Các bức tranh trừu tượng của tôi thường được bắt đầu một cách vu vơ với việc chọn một ống sơn bất kỳ, vẽ một nét hay một mảng bất kỳ trên toan. Nhát bút đó, mảng màu đó sẽ dẫn dụ cảm xúc của tôi đi vào hành trình trừu tượng.  Trên hành trình đó tôi thường bắt gặp những náo động, khi đó tôi trấn tĩnh để chọn lọc, cùng lục lọi trong ký ức của mình một hình tượng ngõ hầu có thể cộng hưởng với những trải nghiệm của hội họa để chưng cất cho được một cảm xúc. Cảm xúc đó sẽ khiến tôi hoàn thành bức tranh. Bức tranh có thể nguệch ngoạc, ngu ngơ hay gọn gàng, nhưng đó là dòng nhật ký ghi lại những cảm giác của tôi trong không gian đó, với thực tại đó-và giờ đã là quá khứ . Tranh của hoạ sĩ Doãn Hoàng Lâm. Họa sĩ Nguyễn Huân: Ranh giới là giới hạn tư duy của con người với con người, là tâm lý cảm xúc. Đó cũng là khoảng cách giữa văn hóa và chính trị hay tôn giáo, giữa cái sống và cái chết, giữa chiến tranh và hòa bình... Ranh giới cảm xúc là sự thăng hoa hay bế tắc của nghệ sỹ, là sự gào thét hay dịu, là điên loạn hay lãng mạn...  Tôi chọn Ranh giới làm đề tài xuyên suốt trong quá trình sáng tác. Nó cũng là sự so sánh giữa vật chất và tinh thần. Là mâu thuẫn tâm lý con người với con người, động vật với động vật, côn trùng với côn trùng, tế bào với tế bào... Tất cả đều được thể hiện trên tranh với ngôn ngữ nghệ thuật mầu sắc, hình khối, đường nét hay những tín hiệu, ám hiệu chung hoặc riêng mà cá nhân mình muốn nói, muốn thể hiện, muốn nó trở thành thông điệp của cái Tôi. Cái thông điệp chỉ mình có, bằng tác phẩm nghệ thuật. Họa sĩ Doãn Hoàng Lâm: Người phụ nữ không chỉ là nguồn cảm xúc trong từng bức tranh của tôi mà còn khắc họa hình ảnh con người giữa cuộc sống trần tục. Tôi thường ký họa nhanh để lấy cảm xúc tức thời khi sáng tác tác phẩm. Mỗi tác phẩm sẽ dẫn dắt người xem tới nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Trong đời sống mọi cái thật đều là cái thật ảo chỉ có cảm giác yêu, ghét, hạnh phúc, khổ đau,... mới là cảm xúc thực. Hội họa luôn đề cao yếu tố chân thực trong từng tác phẩm.