Marcello Lippi: Truyền thuyết về "gã đầu bạc"

1. Marcello Lippi ngồi thẫn thờ trong sảnh khách sạn Parco Dei Principi ở Roma. Trên tay ông là mảnh giấy ghi tên của 23 cầu thủ Italia sẽ tham dự World Cup 2006. Ông đập nhẹ những ngón tay xuống bàn, mặt rám nắng và mái tóc bạc được vuốt gọn thành từng nếp. Phía sau cặp mắt kính, đôi mắt Lippi gần như không có điểm đến. Những cái tên trong mảnh giấy trên tay Lippi gần như vô giá trị, mặc dù trước đó nó được chờ đợi từng ngày. Đơn giản bởi trước đó chẳng bao lâu, Lippi nhận được danh sách của những cầu thủ sẽ bị cấm thi đấu để điều tra vụ scandal dàn xếp tỷ số gây chấn động bóng đá thế giới (vụ Calciopoli).

Khi Lippi bước vào phòng họp báo, gương mặt ông vẫn bình thản, không hề có chút xúc cảm nào. Hàng loạt câu hỏi liên quan đến đội hình, đến những cái tên mà ông sẽ gạch đi vì vụ dàn xếp tỷ số. Lippi không trả lời, ông chỉ nói: "Tôi không lo lắng gì về những chuyện đang xảy ra. Chúng tôi dự World Cup và sẽ sử dụng những người có thể, với mục tiêu là đoạt cúp chứ không có trách nhiệm nói về những gì đang diễn ra ngoài phòng họp báo này". Và 1 tháng sau, khi chẳng ai tin rằng Italia sẽ làm được trò trống gì với scandal còn đang đốt cháy Italia, thì họ bước lên ngôi vô địch thế giới.

Lippi, "gã đầu bạc" thiên tài.

Vậy Lippi đã làm gì để tạo ra kì tích như vậy? Đó là phẩm chất của một nhà lãnh đạo máu lạnh, một người biết biến thực tế khó khăn trở thành động lực chiến đấu. Cùng với bản danh sách những cầu thủ bị đình chỉ thi đấu để điều tra, Lippi còn vướng phải một sự kiện tồi tệ nữa. Con trai ông, Davide Lippi, một người đại diện cầu thủ và quản lí một số ngôi sao ở Serie A cũng bị triệu tập do dính dáng đến chuyện dàn xếp. Theo các công tố viên Roma, Davide đã có những hoạt động bí ẩn, những trao đổi ngầm với một số cầu thủ để dàn xếp các trận đấu với lời hứa: "Cha tôi sẽ gọi anh vào ĐTQG Italia".

Và cùng lúc đó, chính Lippi cũng nhận được tin, bản thân ông cũng có tên trong danh sách điều tra của công tố viên, với dữ liệu về Juventus năm 1999, khi ông dẫn dắt CLB này. Khi đó, con trai Lippi đã có những liên hệ với Chủ tịch Juventus là Moggi, với những hoạt động tài chính đáng nghi ngờ, trong đó có chuyện Moggi cắt giảm 23% giá trị cổ phiếu và sản phẩm của Tập đoàn Fiat cho Davide. Dĩ nhiên Lippi vô can, nhưng với hàng loạt sự kiện đã xảy ra với ông trong một thời gian ngắn, ngay trước thềm giải đấu lớn như World Cup có thể thấy Lippi đã gồng mình chống lại vô vàn áp lực và những đợt tấn công từ mọi phía.

Trước khi hành quân đến Đức tham dự World Cup, Lippi có một cuộc họp ngắn với toàn đội. Ở đó, ông nêu thực trạng bóng đá Italia, thẳng thắn nhìn lại mọi vấn đề, kể lại kì World Cup 1982, khi đó Italia cũng đã vô địch thế giới sau một scandal bán độ nổi tiếng với huyền thoại Rossi. Ông chỉ yêu cầu các cầu thủ một điều: "Các anh hãy rửa sạch nỗi ê chề mà bóng đá Italia đang mắc phải". Và một Italia lạ lẫm, đầy khí thế đã xuất hiện trên đất Đức. Họ vượt qua khó khăn ở vòng 2 trước Australia, đánh bại chủ nhà Đức cực kì mạnh mẽ ở bán kết và hạ nốt Pháp ở trận chung kết sau loạt đá luân lưu cân não. Chức vô địch của Italia năm 2006 không chỉ là kết quả của một tập thể đầy khát khao rửa sạch vết nhơ bóng đá  nước nhà, mà ở đó là thắng lợi của một Lippi lạnh lùng, của "gã đầu bạc" mạnh mẽ, với một chiến thuật tâm lí lợi hại và đầy mưu lược.

2. Sau chức vô địch World Cup 2006, Lippi từ chức với lí do: đã hoàn thành giấc mơ của mình. Và quả thực ông đã làm được điều phi thường khi hàn gắn và xây dựng được một ĐTQG đã ở bờ vực tan vỡ. Ngày đó, báo chí Italia và cả thế giới đã cho rằng, nếu HLV của ĐT Italia không phải là Lippi, họ sẽ không bao giờ có thể mơ đến một giải đấu thành công chứ đừng nói đến chức vô địch. Và đó là sự tinh tường của LĐBĐ Italia, những người đã đưa Lippi vào chiếc ghế này năm 2004. Và họ có lí của mình, bởi quãng thời gian từ năm 1994 đến năm 1999, chính Lippi đã làm hồi sinh Juventus tưởng như cũng đã bị vùi dập, trước khi CLB này dính vào Calciopoli.

Năm 1994, khi Trappatoni rời vị trí HLV Juventus, đội bóng này đã trải qua quãng thời gian dài lụn bại ở giải VĐQG Italia (Serie A). Suốt 8 năm trời, Juventus không thể vô địch Serie A, và gần như chìm lấp trước đại kình địch AC Milan. Lúc ấy, Fiat (chủ sở hữu) và BLĐ Juventus quyết định thay đổi lớn. Chủ tịch lâu năm Giampiero Boniperti rời vị, ba nhân vật được bổ nhiệm nắm toàn bộ quyền hành gồm Roberto Bettega, Antonio Giraudo và Luciano Moggi. Mục tiêu được đưa ra: tiết kiệm, hạn chế chi tiêu tối đa. Vì thế Trappatoni phải đi, nhường chỗ cho HLV chưa được biết đến nhiều là Marcello Lippi, người mới có kinh nghiệm dẫn dắt các CLB nhỏ, và mới có 1 năm làm việc với Napoli.

Lippi vô địch Champions League cùng Juventus năm 1996.

Không ai biết rằng, sự có mặt của Lippi đã thay đổi vận mệnh của Juventus. Ông thay đổi hàng loạt nhân sự, đưa Julio Cesar và Andreas Moeller về, quyết giữ Del Pierro lúc ấy mới 19 tuổi khi cầu thủ này gần như đã chuyển sang Parma (với chiêu bài dụ bán Dino Baggio cho Parma để giữ lại Del Pierro). Đến nay, Del Pierro vẫn là thành tựu cực lớn mà Lippi làm cho Juventus, khi cầu thủ này đã trở thành huyền thoại của CLB. Đúng lúc đó, huyền thoại khác của Juventus là Roberto Baggio chấn thương đầu. Lippi lập tức giao vị trí mũi nhọn cho Del Pierro, và ông thành công đến mức, Roberto Baggio phải rời Juventus 1 năm sau đó.

Một việc quan trọng mà Lippi làm để tái sinh Juventus là bổ nhiệm trợ lí HLV phụ trách vật lí trị liệu, ông Giampiero Ventrone. Với ông này, Juventus luôn hào hứng, đầy lửa và mạnh mẽ trong cả mùa giải. Và ngay trong năm đầu tiên dẫn dắt Juventus, Lippi đã làm mới hoàn toàn đội bóng với triết lí bóng đá tấn công đầy hấp dẫn nhưng vẫn rất toan tính. Cuối mùa giải, họ vượt qua tất cả các đối thủ, thắng 23 trong số 34 trận và lên ngôi vô địch Serie A lần đầu tiên sau 9 năm chờ đợi. Cuối mùa giải đó, với Del Pierro chơi khá hay, lại dính phải kế hoạch thắt lưng buộc bụng của CLB, Roberto Baggio không chấp nhận yêu cầu giảm lương nên chuyển sang AC Milan, chấm dứt một kỉ nguyên cũ của Juventus, và mở ra một trang sử mới. Trang sử đó có tác giả là Lippi.

Mùa giải năm sau (1995/1996), Juventus của Lippi không tập trung vào Serie A nữa mà mạnh dạn nhắm thẳng vào Champions League, giải đấu danh giá nhất châu Âu, nơi mà họ cũng không thể đăng quang từ lần đầu vào năm 1985. Tại đây, lực lượng trẻ với tinh thần Lippi đã xuất sắc đi tới trận chung kết, và họ đánh bại Ajax Amsterdam để lên ngôi vô địch. Như vậy, hai năm đầu tiên của Lippi ở Juventus, ông đưa CLB đến 2 danh hiệu ở hai giải đấu danh giá nhất. Chưa hết, năm 1996, Lippi mang đến một món quà vô giá cho Juventus khi mang về Zinedine Zidane, một cầu thủ sau này trở thành huyền thoại nữa của CLB.

Sau 5 năm đại thành công với Juventus, xây dựng được một đế chế hùng mạnh từ một tập thể què quặt, Lippi đến Inter Milan. Nhưng ông bị sa thải ngay sau vòng đấu đầu tiên mùa giải 2000/2001 vì mâu thuẫn với chủ tịch Massimo Moratti về đội hình và lực lượng thi đấu. Ngay sau đó, Lippi trở lại Juventus và mang về 2 chức vô địch Serie A nữa cho đội.

3.Dù đã ở đỉnh cao vinh quang, là HLV hiếm hoi vô địch cả Champions League lẫn World Cup, nhưng Lippi vẫn muốn chinh phục. Việc ông từ bỏ châu Âu hào nhoáng để tới Trung Quốc dẫn dắt CLB Guagzhou Evergrade đánh dấu một sự kiện "lạ" mà ít HLV nào dám làm. Và đúng như tính cách và con người của mình, Lippi lại biến CLB này trở thành một thế lực ở châu Á, khi đưa CLB này vô địch Trung Quốc rồi vô địch Champions League châu Á. Và ông trở thành HLV duy nhất vô địch Champions League ở cả hai châu lục, Á và Âu.

HLV với mái tóc bạc, điếu xì gà trên môi đã trở thành một hình tượng tiêu biểu của bóng đá thế giới. Nó quen thuộc đến mức, BTC World Cup 2006 đã "làm ngơ" để ông ngậm xì gà trong lễ nhận cúp đăng quang tại World Cup 2006, mặc dù khi đó giải đấu này đã cấm hút thuốc trong sân vận động.

Việc Lippi chia tay bóng đá không đồng nghĩa thế giới không còn thấy ông. Lippi vẫn sẽ là Giám đốc điều hành của Evergrade, một vị Giám đốc đầy quyền lực. Cụ thể là ông đã bổ nhiệm một người Italia khác thay thế mình, đó là cựu đội trưởng ĐT Italia tại World Cup 2006, Fabio Cannavaro.

Vào thời điểm này, sẽ chẳng có một cá tính đặc biệt như Lippi. Và những gì ông để lại chắc hẳn sẽ là một truyền thuyết huyền thoại về một con người huyền thoại.