Mauricio Pochettino, đồng môn của Pep, mát tay như van Gaal và tài như Mourinho

Thứ Năm, 28/04/2016, 15:17
Ở giải Ngoại hạng Anh mùa giải năm nay, Claudio Ranieri là HLV được nói đến nhiều nhất nhờ thành công thần kỳ cùng Leicester City. Nhưng có 1 chiến lược gia khác cũng xứng đáng khiến tất cả phải ngả mũ khâm phục. Đó là HLV Mauricio Pochettino của Tottenham…


Không phải bất kì CLB nào trong nhóm "tứ đại gia" của giải Ngoại hạng, mà chính Tottenham mới là đội đang phả hơi nóng gấp gáp vào gáy Leicester City, đe dọa câu chuyện cổ tích của thầy trò HLV Ranieri trở thành sự thật. Và công đầu trong chiến tích ấy của Tottenham dĩ nhiên phải thuộc về Pochettino.

Đồng môn của Pep

Sau chiến thắng đậm đà 4-0 trên sân của Stoke City rạng sáng thứ 2 tuần trước, Chủ tịch của Tottenham, ông Daniel Levy đã ca ngợi đây là Tottenham mạnh nhất trong kỷ nguyên Premier League. Levy có thể đang lâng lâng trong men say chiến thắng, nhưng những nhận định của người đàn ông 54 tuổi này cũng không hề quá lời.

Tottenham của Pochettino không chỉ thành công về mặt điểm số (tính từ khi giải Ngoại hạng tính 3 điểm cho một trận thắng, chưa bao giờ đội chủ sân White Hart Lane giành được nhiều điểm như hiện nay), mà Harry Kane và các đồng đội còn chơi một thứ bóng đá duy mỹ, đẹp mắt. Bằng chứng là Tottenham đang là CLB có hiệu số chênh lệch bàn thắng bại tốt nhất ở Premier League mùa này. Thực tế, đây cũng là một điều dễ hiểu, nếu người ta biết rằng Pochettino là "đồng môn" của Pep Guardiola.

Cả Pep và Pochettino đều là những cựu danh thủ. Tuy nhiên, khi còn thi đấu, chưa bao giờ họ có cơ hội sát cánh trong cùng một màu áo. Dù vậy, như một sự sắp đặt của số phận, 2 HLV kì tài này đều có chung một người thầy trong sự nghiệp HLV, đấy là Marcelo Bielsa - vị chiến lược gia có rất nhiều ảnh hưởng đến quan điểm chiến thuật hiện đại.

Pep Guardiola từng thừa nhận rằng ông đã phải lái xe đến nhà Bielsa để học hỏi, tiếp thu những triết lý của vị HLV này, để từ đó khai sinh ra tiki-taka. Vì thế, Pep luôn coi Marcelo Bielsa như một người thầy của mình. Trong khi đó, khác với Guardiola, Pochettino thậm chí còn được "thọ giáo" trực tiếp từ vị HLV đồng hương này.

Pochettino hứa hẹn là một bậc kỳ tài mới trong giới HLV.

Trong sự nghiệp cầu thủ của mình có tới 2 lần Pochettino được thi đấu ở những đội bóng do Bielsa dẫn dắt. Đó là giai đoạn từ năm 1990 đến 1992 trong màu áo Newell's Old Boys (khi Pochettino bắt đầu sự nghiệp) và năm 1998 khi chuyển sang Tây Ban Nha thi đấu cho Espanyol. Đây là quãng thời gian có ảnh hưởng rất lớn đến sự nghiệp cầm quân của Pochettino sau này. Ông đã học được rất nhiều từ ông thầy Bielsa, để sau này áp dụng cho các CLB của mình.

Pochettino cũng ưa thích lối chơi pressing, đề cao sự kiểm soát bóng: "Tôi muốn đội bóng của mình có bóng và chơi đẹp". Đấy đều là những triết lý rất tương đồng với những gì Pep Guardiola đang theo đuổi. Nhưng Pochettino không phải là Guardiola. Ông có những "đặc sản" khác, thậm chí còn nổi bật hơn cả người "đồng môn" đình đám.

Mát tay như van Gaal

Louis van Gaal không có một mùa giải thành công ở Manchester United. Người ta đang đồn đoán rằng "bông tulip thép" này sẽ bị thay thế bởi Jose Mourinho ở mùa giải năm sau. Nhưng ngay cả khi van Gaal có phải chia tay sân Old Trafford một cách không kèn không trống thì chắc chắn các CĐV của “Quỷ đỏ” vẫn sẽ phải dành cho ông một sự kính trọng nhất định. Bởi van Gaal đã có công trình làng một dòng máu trẻ đầy mạnh mẽ ở Nhà hát của những giấc mơ.

Kể từ sau thế hệ 1992 của các huyền thoại Paul Scholes, David Beckham, Ryan Giggs… những người hâm mộ M.U mới lại có cơ hội chứng kiến nhiều tài năng trẻ cây nhà lá vườn tung hoành trên sân đến thế.

Những Rashford, Fosu-Mensah, Lingard đang được chờ đợi như là tương lai của Manchester United, những người có thể tiếp bước những đàn anh lừng lẫy trong quá khứ. Đây chính là biệt tài của van Gaal. Trong quá khứ, ông cũng từng bị Bayern Munich sa thải, nhưng chính van Gaal vẫn là người tạo ra nền tảng cho thành công của CLB xứ Bavaria sau này. Bởi ông đã có công phát hiện và tạo bệ phóng cho nhiều tài năng trẻ như Thomas Mueller hay David Alaba. Xa hơn nữa, van Gaal từng cùng Ajax Amsterdam chinh phục đỉnh cao châu Âu với một tập thể vô cùng trẻ trung, nhiều người chỉ mười tám, đôi mươi.

Pochettino chưa đạt được những chiến tích hiển hách trong công tác đào tạo trẻ như van Gaal. Nhưng Pochettino cũng nổi tiếng là một người mát tay với các viên ngọc thô. Khoảng 2 tháng trước, khi Harry Kane và Jaime Vardy đều được triệu tập vào ĐT Anh, tờ Daily Mail có đăng tải một bức ảnh chụp 2 tiền đạo này cùng ngồi trên băng ghế dự bị.

Khuôn hình ấy được chụp cách đây 3 năm, tại giải hạng Nhất, khi cả 2 chân sút đang làm mưa làm gió tại Premier League này đều vẫn còn là những cái tên vô danh ngay cả tại giải hạng Nhất Anh.

Nói thế để thấy, nếu không có sự xuất hiện của Pochettino có thể Harry Kane giờ vẫn đang lưu lạc ở một nơi nào đó theo một bản HĐ cho mượn từ Tottenham. Ngay năm đầu tiên được dẫn dắt bởi Pochettino (mùa bóng trước), Harry Kane đã vụt lớn trở thành một sát thủ hàng đầu nước Anh với 21 bàn thắng sau 34 lần ra sân ở giải Ngoại hạng. Năm nay, Dele Alli cũng đang đi theo con đường tương tự Harry Kane.

Trước khi mùa giải này diễn ra, cùng lắm người ta chỉ biết Alli là một cầu thủ trẻ tiềm năng, sau khi đã chơi khá tốt tại giải… hạng Ba của Anh. Nhưng ở thì hiện tại, Alli đã là một ngôi sao thực thụ và thậm chí còn được đánh giá là tiền vệ tấn công xuất sắc nhất nước Anh kể từ sau thời của huyền thoại Paul Gascoigne.

Câu chuyện của Harry Kane và Dele Alli là những ví dụ sinh động nhất cho cách dụng nhân của Pochettino: "Chiến lược của tôi là kết hợp những cầu thủ trẻ cây nhà lá vườn và những nhân tố phù hợp bên ngoài".

Trước khi Pochettino đến White Hart Lane, ông đã giúp Southampton có một trong những mùa bóng thành công nhất trong lịch sử của CLB. Nóng cốt làm nên thành công ấy là những cầu thủ trẻ như Chambers, Luke Shaw… - những người hiện đã đến với những bến đỗ lớn hơn.

Còn trong 3 mùa giải dẫn dắt Espanyol, tổng cộng Pochettino đã trao cơ hội để cho 23 cầu thủ có trận ra mắt ở La Liga. Ở mùa 2010-2011, Pochettino sử dụng 32 cầu thủ, trong đó có tới 9 người lần đầu tiên được trình làng ở giải đấu số 1 Tây Ban Nha.

Việc luôn mạnh dạn trao cơ hội cho các cầu thủ trẻ khẳng định mình có lẽ cũng là thứ Pochettino đã học hỏi được từ ông thầy Bielsa. Vặn ngược thời gian trở lại những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, sau khi đội trẻ của Newell's Old Boys vô địch giải trẻ của Argentina, Bielsa đã mạnh dạn đưa một loạt cầu thủ lên đội I. Đó là nòng cốt giúp Newell's Old Boys giành 2 chức vô địch quốc gia và vào đến CK Copa Libertadores trong giai đoạn ông này nắm quyền (1990-1992).

Pochettino mát tay với những cầu thủ trẻ như van Gaal, có những triết lý chiến thuật như Pep Guardiola. Nhưng điểm đặc biệt của vị HLV 44 tuổi này là ông còn có cả những điểm chung với Jose Mourinho - người luôn được coi là thuộc về thái cực, thế giới khác với 2 cái tên kể trên.

Tài như Mourinho

Pochettino thôi thúc các học trò của mình chơi pressing và muốn có lối chơi đẹp. Nhưng giống như Mourinho, Pochettino là người thích ứng rất tốt với hoàn cảnh. Ông không tỏ ra cứng nhắc với một triết lý hay một phong cách chơi bóng như Pep. Hãy nghe vị thuyền trưởng của Tottenham chia sẻ về quan điểm của mình: "Trên tất cả, tôi muốn xây dựng đội bóng trên những nền tảng cơ bản của bóng đá: tấn công và phòng ngự. Điều tệ hại nhất với 1 HLV là cho rằng mình là người phát kiến và luôn duy trì một niềm tin tuyệt đối. Bạn phải luôn cơ động, không được cứng nhắc. Điều quan trọng là bạn phải thích nghi được với mọi hoàn cảnh".

Dù có triết lý tương tự Guardiola, nhưng Pochettino lại có quan điểm về chiến thuật như Mourinho.

Rõ ràng, đây là một quan niệm giống hệt Jose Mourinho - người vốn rất giỏi trong từng trận đấu cụ thể, nhờ khả năng ứng biến tuyệt vời. Có lẽ sở dĩ Mourinho lẫn Pochettino đều mạnh trong việc sử dụng chiến thuật phù hợp với từng tình huống cụ thể là do họ đều là những người có quá trình nghiên cứu chiến thuật từ khi còn rất trẻ.

Ngay ở tuổi thiếu niên, Mourinho đã thường xuyên theo chân bố mình, ông Fleix Mourinho, một HLV. Mourinho luôn chú tâm quan sát các buổi tập của CLB do cha mình dẫn dắt, cũng như trinh sát đối thủ. Vì thế, có thể nói từ nhỏ Mourinho đã rút tỉa cho mình những góc nhìn về chiến thuật trong nghề HLV. Sau đó, khi thấy không có đủ tố chất để theo đuổi sự nghiệp cầu thủ chuyên nghiệp, Mourinho đã lập tức chuyển hướng đầu tư chuyên tâm để có thể trở thành 1 HLV xuất sắc khi mới ngoài đôi mươi.

Tương tự như đồng nghiệp người Bồ Đào Nha, Pochettino cũng đã tự tích lũy, chuẩn bị cho nghiệp HLV khi mới chỉ 20 tuổi, nhờ một mối cơ duyên đặc biệt do Bielsa mang lại. Số là 2 ngày trước 1 trận đấu quan trọng giữa Newell's Old Boys và San Lorenzo, do nhân viên trinh sát đối thủ của CLB nghỉ đột xuất, Bielsa đã giao cho Pochettino một nhiệm vụ đặc biệt.

"Tôi cần hồ sơ của cậu về San Lorenzo. Hãy đọc 3 tờ báo viết về trận đấu gần đây nhất của San Lorenzo. Hãy tìm những điểm quan trọng như chiến thuật của họ, ai là cầu thủ quan trọng nhất, cách họ pressing và đá phạt,… kết hợp thêm cùng những hiểu biết của cậu. Chúng ta sẽ thảo luận trước trận đá tập". Đấy là lần đầu tiên cầu thủ trẻ Pochettino tiếp cận trận đấu dưới góc nhìn chiến thuật.

Ông phát hiện ra khá nhiều chi tiết quan trọng. Alberto Acosta là một cầu thủ rất khó kèm. Ở trận đấu gần nhất, anh này đã ghi 2 bàn thắng bằng đầu từ những quả đá phạt của Nestor Gorosito… Nhưng với Pochettino, phần khó khăn nhất của công việc không phải là tìm ra kết quả, mà là nằm ở chỗ trình bày nó với Bielsa cùng các cộng sự của ông này. Pochettino đã hiểu phần nào sự khó khăn để thuyết phục người khác về quan điểm của mình. Cũng từ đây, Pochettino đã bắt đầu chú ý đến công việc của HLV cũng như làm thế nào để trở thành HLV.

Chính nhờ việc đề cao những phân tích về mặt chiến thuật như vậy, nên dù chưa từng dẫn dắt 1 CLB lớn nào cả (mới chỉ cầm quân tại Espanyol, Southampton và Tottenham) nhưng tỉ lệ chiến thắng của Pochettino là rất ấn tượng, lên tới hơn 40%.

HLV huyền thoại Sir Alex Ferguson đã đánh giá Pochettino là HLV xuất sắc nhất giải Ngoại hạng ở thời điểm hiện tại. Nhưng nhận xét ấy có lẽ vẫn chưa đủ. Một người là tổng hòa của nhiều HLV vĩ đại (từ Guardiola, Mourinho cho đến van Gaal) như Pochettino hoàn toàn có thể trở thành một chiến lược gia xuất sắc nhất thế giới. Hãy chờ xem!

Tất Đức
.
.
.