Ngôi sao sân cỏ và sự bùng nổ của mạng xã hội

Thứ Tư, 21/06/2017, 15:29
Trận Việt Nam - Jordan (0-0) ở vòng loại Asian Cup 2019 trên sân Thống Nhất (TP Hồ Chí Minh) chỉ vừa kết thúc là cả một cơn bão dư luận về Công Phượng lập tức xuất hiện.


Lý do là trong suốt thời gian có mặt trên sân, cầu thủ được kỳ vọng lớn lao này đã không để lại dấu ấn nào. Sau đó Công Phượng đã xuất hiện qua hình thức video trực tiếp trên facebook cá nhân mình, chia sẻ rất nhiều điều, và từ những chia sẻ này, người ta buộc phải suy nghĩ nhiều về sức ép của các cầu thủ sao số trên thế giới mạng hiện nay.

Trong số những ý kiến chỉ trích Công Phượng có cả ý kiến của chuyên gia bóng đá giàu kinh nghiệm: Huấn luyện viên Lê Thuỵ Hải. Với tính cách bộc trực, không ngại "điểm huyệt" bất cứ ai mình thấy cần "điểm huyệt", ông Hải bảo Công Phượng chơi bóng quá cá nhân. Rằng cứ hễ có bóng là Công Phượng lại tìm cách giữ bóng, đột phá cá nhân, mà phần lớn những pha đột phá đều không hiệu quả.

Từ thực tiễn đó, ông Hải đưa ra lời khuyên với HLV trưởng Nguyễn Hữu Thắng: hãy mạnh dạn cất Công Phượng lên ghế dự bị. Thực tế thì không cần tới cỡ Lê Thuỵ Hải, chỉ cần có chút ít hiểu biết về bóng đá cũng thấy toàn bộ thời gian có mặt trên sân Công Phượng không thể hiện được mình.

Ngoại trừ một, hai tình huống bất ngờ chuyền bóng nhanh, phần lớn các tình huống còn lại, Công Phượng đều giữ bóng, tìm cách qua người, và nếu đấy là những hàng phòng ngự cỡ Đông Nam Á có thể Phượng đã qua người thành công. Nhưng trước một hàng thủ Tây Á vừa cao to, vừa giàu kinh nghiệm thì những pha qua người đơn giản đều bị "bẻ" từ trứng nước. 

Vấn đề đặt ra là vì sao HLV trưởng Hữu Thắng vẫn dùng Công Phượng lâu đến thế? Có thể trong tư tưởng chiến thuật của mình, ông Thắng cho phép Phượng được đá cá nhân hơn những cầu thủ khác.

Cũng có thể ông muốn xây dựng Đội tuyển với cái nòng cốt gồm bộ tứ Hoàng Anh là Xuân Trường - Tuấn Anh - Văn Thanh - Công Phượng, và hy vọng trong một khoảnh khắc nào đó, những pha đập nhả của bộ tứ này sẽ bất ngờ gây đột biến. Hoặc cũng có thể so với những tiền đạo còn lại, đơn giản là Công Phượng chiếm được nhiều niềm tin của ông hơn. Thôi thì mỗi HLV đều có một quan điểm dụng nhân riêng, và nếu cứ sa đà vào chuyện này có bàn từ sáng đến tối cũng không hết chuyện.

Điều đáng chú ý là khi một nửa dư luận chê Công Phượng thì những fan ruột của Công Phượng lại phản biện theo kiểu: Có giỏi hãy vào sân mà đá. Cách phản biện như thế có phần... thiếu văn minh, vì xét cho cùng, đá bóng là chuyện của cầu thủ, và nhận xét, đánh giá là chuyện của giới quan sát.

Không thể đánh đồng hai câu chuyện, hai đối tượng này với nhau. Sẽ là lý tưởng nếu giới quan sát đưa ra những nhận xét đồng thuận với cầu thủ, nhưng khi điều ngược lại xảy ra thì thay vì đặt những câu hỏi theo kiểu thách thức giới quan sát, các cầu thủ ngôi sao phải luôn biết cách ứng xử với giới quan sát một cách thích hợp nhất và tốt nhất cho mình.

Nói như ca sĩ trẻ Sơn Tùng MTP trong một lần trả lời chương trình cà phê sáng VTV 3 thì: "Người đặc biệt phải học cách chịu những áp lực đặc biệt. Nếu không chịu được những áp lực ấy thì không xứng đáng làm người đặc biệt".

Xét ở khía cạnh này, có vẻ Công Phượng đã ứng xử tốt hơn hẳn so với một bộ phận không nhỏ những fan ruột của mình. Công Phượng im lặng trước những sự chỉ trích. Và cùng với sự im lặng, có lẽ Công Phượng cũng sẽ tìm cách sửa chữa, thay đổi những phần có thể là chưa tích cực trong cách thi đấu của mình.

Nên nhớ trong quá khứ, Công Phượng đã được chọn làm nhân vật trung tâm trong các chiến dịch truyền thông có tổ chức hẳn hoi. Nhất cử nhất động của Công Phượng khi ấy đều được tô vẽ để giúp người lớn đạt được một mục đích gì đó, và đến thời điểm này, có lẽ Công Phượng đủ trải nghiệm để hiểu ra tất cả.

Trước Công Phượng, những Văn Quyến, Công Vinh... cũng từng phải sống chung với những cơn bão dư luận trái chiều. Đã có lúc Công Vinh phản ứng dư luận bằng những dòng trạng thái trên facebook của cá nhân mình hoặc vợ mình - một ca sĩ nổi tiếng. Nhưng có thể hiểu, đấy là những thời điểm mà cầu thủ này phải chịu đựng một sức ép quá lớn, đến nỗi không "giải toả" thì không dễ tiếp tục thi đấu được.

Đa số những lần còn lại, Công Vinh đều chọn cách im lặng, và càng vào giai đoạn cuối sự nghiệp, anh càng im lặng nhiều hơn. Sự trải nghiệm của một cầu thủ - một ngôi sao trong thế giới truyền thông hiện đại chắc chắn đã giúp Công Vinh ngộ ra, thấm thía nhiều điều, từ đó biết phải làm gì có lợi cho mình nhất. Nói chung đã là những cầu thủ nổi danh trong cái thời mạng xã hội phát triển như vũ bão ngày hôm nay, người ta phải biết cách ứng xử với dư luận, thay vì nhất nhất mong đợi dư luận lúc nào cũng xuôi chiều với cá nhân mình.

Trở lại với chuyện của Công Phượng, không ảo tưởng đến mức  đánh mất mình trước những chiến dịch truyền thông mà mình "bị"... chọn mặt gửi vàng; cũng không lung lay sụp đổ trước những sự chỉ trích, kể cả những chỉ trích mang tính xây dựng lẫn phá hoại - đó là điều mà có vẻ một người còn rất trẻ như Công Phượng đã dần dần hiểu ra....

Đến 2m tự do cũng... khó

Vài năm trước, khi còn là một cầu thủ U.19, nổi đình nổi đám trong màu áo U.19 Việt Nam lẫn U.19 Hoàng Anh Gia Lai, Công Phượng đã là nhân vật bị quan tâm đặc biệt. Thời ấy, thầy ruột của Phượng ở Hoàng Anh Gia Lai là Guillaume Graechen đã nói rất hình ảnh rằng: "Cậu ấy thậm chí không có nổi 2m tự do".

Nhắc lại chuyện này để thấy, khác với những đồng đội cùng trang lứa của mình như Văn Toàn, Xuân Trường, Tuấn Anh... chỉ vừa bước chân ra ánh sáng là Phượng đã đối diện với những sự quan tâm, đánh giá rất đặc biệt từ dư luận, người hâm mộ. Có thể lúc đầu, một cầu thủ U.19 sẽ choáng vì điều đó.

Và sau này, khi phải gặp những chỉ trích nặng nề đầu tiên Công Phượng cũng gặp khó khăn. Nhưng đến lúc này, khi đã quá quen với những khen - chê quanh mình thì chắc chắn Phượng tự biết phải ứng xử ra sao để không dao động. Thay vì phải van xin, kêu gọi 2m tự do, lúc này Công Phượng sẽ biết cách đi tìm tự do ngay cả khi bị "bao vây" tứ phía.

Khổ như Công Phượng

Những người thân của Công Phượng bật mí sau mỗi trận đấu, chân sút này có thói quen… ngủ chứ không đọc báo hay gặm nhấm từ cuộc chơi có khi hạnh phúc lẫn muộn phiền. Chính điều này đã giúp tiền đạo của đội trẻ U-22 và tuyển quốc gia tìm ra một trạng thái cân bằng tâm lý hơn cho mình sau từng trận căng thẳng.

Nỗi khổ của Công Phượng từ ngày nổi đình đám trong màu áo U-19 Việt Nam xuất phát từ những bàn thắng và khoảnh khắc ngẫu hứng làm nức lòng giới hâm mộ. Cộng thêm sự ưu ái quá mức của nhiều nguồn thông tin, Công Phượng trở thành một hiện tượng mà HLV Hoàng Anh Tuấn từng nói thẳng là "sản phẩm của truyền thông".

Công Phượng ăn ngủ bóng đá đôi khi cũng cần những khoảng lặng riêng nhưng khi đã trở thành người của công chúng, anh không thể tự tìm ra cách "giải cứu" cho chính mình. Số 10 của các lứa U luôn đeo băng đội trưởng mà khi về đội tuyển quốc gia, anh phải trả áo cho đàn anh Văn Quyết và không có cả chức danh đội phó. Tuy nhiên, Công Phượng vẫn luôn bị săm soi trong từng bước chạy và trong mỗi cú chạm bóng, sút bóng khi là trung tâm của sự chú ý...

Đăng Huy (Báo Pháp luật TP Hồ Chí Minh)

Nạn nhân "PR"

Cái tên Công Phượng không thể vượt quá thương hiệu của ĐTQG, nhưng do Phượng từng là từ khóa ăn khách và có chỗ đứng nhất định trong các tít giật cái tên này. Cũng cần phải kể thêm Công Phượng đã và đang là nạn nhân của một "chiến dịch PR" quá đáng mà cầu thủ này bị gán cho những biệt danh cùng nhất cử nhất động từ ăn, ngủ đến những hoạt động vui chơi ngoài bóng đá.

Công Phượng thuộc mẫu cầu thủ lầm lì vượt qua sức ép. Phượng không "khéo" như Xuân Trường, không "ngoan" như Tuấn Anh nhưng lại từng được chọn cho chiến dịch PR liên quan đến những bàn thắng xuất thần và đẳng cấp. Thế nên chỉ cái tên đấy, dù ngồi dự bị hay ra sân chính thức, cũng đều có những sức ép và "tầm ảnh hưởng" nhất định...

Cũng có ý kiến cho rằng hãy trả Công Phượng lại sự công bằng, ít nhất ở mức độ quan tâm như những cầu thủ bình thường khác. Nhưng như thế thì không phải là Công Phượng đã từng được đề cao quá mức rồi bị soi đủ kiểu dưới đủ góc độ của những người PR cho Phượng để phục vụ mình, phục vụ CLB và phục vụ cả những cái "like, view" trong từ khóa.

Nguyễn Nguyên (Báo Lao Động) 

Hoàng Anh
.
.
.