RB Leipzig, kẻ thay đổi quan niệm "bóng đá" ở Đức

Thứ Hai, 05/12/2016, 14:12
Nếu năm ngoái, Leicester đưa khán giả đi từ cung bậc cảm xúc này tới cung bậc cảm xúc khác thì năm nay, RB Leipzig - tân binh của Bundesliga đang làm ngất ngây những khán giả túc cầu khó tính nhất. Sau 1/3 chặng đường mùa giải, RB Leipzig đang dẫn đầu Bundesliga.

Họ đứng trên cả Bayern và còn chưa biết tới mùi thất bại: 9 thắng, 3 hòa, ghi 27 bàn, thủng lưới 10. Thậm chí, RB Leipzig đã đem lại cảm giác yên tâm hơn Leicester nhờ sở hữu lối chơi ban bật hiện đại, không phụ thuộc vào một cá nhân nào.

Một hiện tượng kỳ thú nữa của bóng đá thế giới, nhưng lại không hề được chào đón tại Đức. Lạ lùng hơn cả, khi tất cả nhìn RB Leipzig bằng ánh mắt thù địch và khinh bỉ.

Tại Bundesliga hay rộng hơn là bóng đá Đức, RB Leipzig là CLB bị "ghét nhất".

Thách thức cả hệ thống…

Về mặt tượng hình, RB Leipzig có đem lại cảm giác gì cho người đọc không? Những fan cuồng của các loại nước giải khát có lẽ sẽ nhận ra, RB là hai chữ viết tắt của tập đoàn nước tăng lực đình đám Red Bull, hay vẫn thường được biết tới dưới tên gọi "Bò húc" tại Việt Nam.

Quả thật, RB chính là "Red Bull". Nhưng trên giấy tờ, RB lại không phải… Red Bull, mà là ký hiệu của cụm RasenBallsport, tức CLB thể thao dù thực tế, Red Bull là chủ sở hữu của RB Leipzig.

Đấy chính là sự mâu thuẫn trong tên gọi của đội bóng này, và cũng là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc cả nước Đức quay lưng với họ.

RB Leipzig - đội bóng bị ghét nhất nước Đức.

Hiểu tới tận cùng bản chất, RB Leipzig là liên đoàn thể thao được chống lưng, chi phối bởi một doanh nghiệp tư bản. Nhưng chi tiết này là không chấp nhận được trên hồ sơ giấy tờ vì DFB - LĐBĐ Đức đã có quy định rõ ràng là bóng đá thuộc quyền sở hữu của NHM chứ không ràng buộc với bất kể tổ chức tài chính nào. Vì nhỡ chẳng may, các tài phiệt chán bóng đá rồi thoái vốn, đẩy mấy chục con người vào cảnh thất nghiệp thì sao?

Red Bull bỏ tiền đầu tư và dĩ nhiên, đừng hòng buộc họ chấm dứt các hoạt động quảng bá dựa hơi bóng đá. RB - một ký tên quá quen thuộc đủ khiến bất kỳ ai nhớ về Red Bull vẫn tồn tại và là tồn tại một cách hợp pháp, nhưng là "lách luật".

Để bảo tồn bản sắc, sự thịnh vượng dài lâu của bóng đá mà người Đức từ chối sự can thiệp quá sâu của các đoàn thể phi bóng đá. Họ cho ra luật 50+1: 51% cổ đông thuộc quyền sở hữu của NHM, chủ đầu tư chỉ nắm 49%.

Các CLB thuộc về cộng đồng chứ không phải mẫu đội bóng "một ông chủ". Mỗi CLB lại được quản lý bởi "Ban điều hành" gồm những cá nhân được chọn thông qua phiếu bầu dân chủ.

RB Leipzig không hề phá luật. Chỉ có điều, họ tiếp tục công việc quen thuộc, là "xào nấu" các đạo luật theo một chiều hướng khác. Muốn trở thành hội viên của RB Leipzig, đồng nghĩa với quyền sở hữu cổ đông CLB, bạn phải bỏ ra 800 euro, gấp… 30-40 lần mặt bằng ở Bundesliga!

Đấy là lý do tại sao, đại bộ phận NHM bóng đá Đức đồng loạt lên án RB Leipzig - đội mới ra đời cách đây 7 năm nhờ mua lại suất chơi của SSV Markranstaedt rồi thăng liền 5 hạng trước khi làm cả làng cầu châu Âu sửng sốt.

RB Leipzig đang là hiện tượng ở Bundesliga.

… nhưng là đội bóng mẫu mực

Yêu - ghét đôi khi là câu chuyện cảm tính. RB Leipzig bị ghét như thế nào có lẽ không cần phải nói thêm. Nhưng dù có hận họ tới xương tủy, những người khó tính nhất cũng không thể chối bỏ thành công trên phương diện chuyên môn của RB Leipzig. Họ làm bóng đá bài bản, xây nhà từ móng dù không thể phủ nhận những yếu tố thương mại trong vụ thâu tóm của tỷ phú Dietrich Mateschitz.

Chiến công cho tới thời điểm này của RB Leipzig chỉ thực sự mang trên nó một tầm vóc vĩ đại nếu biết rằng, đội tới từ Đông Đức - nửa bên kia chậm phát triển từ lúc bức tường Berlin xuất hiện. Bản thân bóng đá ở thành phố Leipzig cũng giống như một biểu tượng văn hóa chết. Trước khi RB Leipzig xuất hiện, đội bóng gần nhất ở đây tranh tài tại Bundesliga là VFB Leipzig, 22 năm về trước.

Chiến lược của RB Leipzig là ươm mầm, đào tạo và phát triển bóng đá. Một chu trình khép kín vô cùng rõ ràng. Tuổi đời trung bình của đội là 23. Bản hợp đồng kỷ lục của họ là Oliver Burke, tiền vệ cánh 19 tuổi người Scotland (13 triệu euro, tới từ Nottingham Forrest). Chân sút hàng đầu của họ, Werner (7 bàn) mới bước sang tuổi 20.

Cuộc cách mạng toàn diện tại Leipzig được khởi xướng bởi Ralf Rangnick và Ralph Hasenhuettl. Người đầu tiên, Rangnick - giám đốc thể thao, là một thiên tài trong bóng đá đương đại.

Ông đặt nền móng cho Stuttgart, Hannover 96, Hoffenheim và Schalke. Nhưng nổi bật nhất vẫn là những dấu ấn chiến thuật mang tính thời đại mà Rangnick tạo ra: Gegen pressing, đặc sản bóng đá Đức được hai bậc tiền bối Klopp và Tuchel kế thừa và phát huy. Cũng phải nói thêm,  Rangnick từng là sinh viên chuyên ngành… vũ trụ học, sở hữu chỉ số IQ cỡ… 148, thuộc top 5% người thông minh nhất trái đất.

Ralph Hasenhuettl và Ralf Rangnick - hai kỹ sư trưởng trong thành công của RB Leipzig.

Nếu Rangnick là nhà hoạch định đỉnh cao thì HLV trưởng Hasenhuettl đã triển khai kế hoạch được vạch sẵn theo cách chỉn chu, tỉ mỉ và chính xác nhất. Người đàn ông có biệt danh "Klopp của dãy AnPơ" là chuyên gia dụng quân ở những đội bóng nhỏ.

Trước khi về RB Leipzig, Hasenhuettl từng ghi dấu ấn ở Ingolstadt với việc giúp đội bóng tí hon ở Bavaria lần đầu lên chơi ở Bundesliga 2015 bất chấp khó khăn hồi mới nhận việc, trọng trách của Hasenhuettl là giúp Ingolstadt tránh khỏi viễn cảnh xuống hạng…4.

Như một thói quen, Hasenhuettl chỉ mất đúng 5 tháng ở RB Leipzig  để lập nên kì tích thăng hạng. Và sau đó, ông viết tiếp câu chuyện cổ tích tại miền Đông nhờ ách thống trị - dù chưa mang tính lâu dài - tại Bundesliga.

Khách quan mà nói, phải dành cho RB Leipzig những tràng pháo tay sau những gì đạt được. Họ có tiềm lực tài chính, có tầm nhìn dài hạn, có kế hoạch đúng đắn nhưng những lợi thế ấy chẳng là gì nếu đặt cạnh bất lợi duy nhất, nhưng lại là lớn nhất: Bị đám đông quay lưng.

Ở Đức, tinh thần "tương thân tương ái" luôn là điểm tạo nên sự khác biệt. Ngày xưa, Bayern từng ra gói cứu trợ giúp Dortmund, Berlin thoát khỏi cảnh vỡ nợ, để từ đấy tất cả cùng tạo ra mạng lưới cầu thủ, đào tạo, cổ động phát triển đồng đều, trực tiếp góp phần thúc đẩy nền bóng đá quốc gia.

RB Leipzig bị đối xử như "con ghẻ". Trong trận đấu đầu tiên trên sân nhà tại Bundesliga, RB Leipzig gần như ngay lập tức cảm nhận được cảm giác này. Hội CĐV của Dortmund vốn nổi tiếng là cuồng nhiệt, không nề hà bất cứ thứ gì để được cổ vũ đội bóng mình yêu thích cũng từ chối di chuyển tới sân Die Roten Bullen như một sự phản đối cách làm bóng đá "phản truyền thống" của chủ nhà RB Leipzig.

Ở trong hoàn cảnh ấy, RB Leipzig vẫn giữ được cái đầu lạnh và con tim tràn đầy nhiệt huyết. Một thái độ hết sức chuyên nghiệp bỏ qua yếu tố ngoại cảnh, cho thấy sự chuẩn bị nghiêm túc và dài hơi của RB Leipzig.

Không có gì ngoài… điều kiện

Toàn đội RB Leipzig được hỗ trợ "tận răng" để phục vụ công tác tập luyện thi đấu. Mọi thiết bị điện tử tối tân nhất lưu hành trên thị trường đều được mua về và gửi lại cho kỹ sư sáng chế một chức năng chuyên biệt nào đó cho bóng đá. 

Ban lãnh đạo CLB xây riêng trung tâm huấn luyện cao cấp với tổng vốn đầu tư là 35 triệu euro. Quỹ lương dành cho đội ngũ nhân viên toàn thời gian ngốn 2,4 triệu euro/tháng, thống kê cao nhất trong số 18 CLB đang chơi ở Bundesliga.

Frieder Schrof, trưởng bộ phận đào tạo trẻ của RB Leipzig chia sẻ trên Spiegel: "Tại đây, các học viên không thiếu gì: Máy chơi game, bàn bi-da, bể bơi, sân tennis và cả một bệnh viện mini trong khuôn viên. Chúng tôi chỉ yêu cầu họ hai thứ: Là người có văn hóa và đá bóng giỏi. Hàng tháng, học viên đạt điểm trung bình cộng (văn hóa và bóng đá) cao nhất nhận thưởng 2.000 euro - bằng lương khởi điểm của một cầu thủ trẻ (tính theo tháng) tại giải hạng nhì Đức. 

Leipzig ban đầu là…lựa chọn khiên cưỡng

Tiền thân của RB Leipzig là SSV Markranstadt, một đội bóng Đông Đức tí hon như đã đề cập. Nhưng ban đầu, tập đoàn Red Bull không hề có ý định mua lại SSV Markranstadt. Red Bull lẽ ra đã chọn Dynamo Dresden để rút ngắn con đường lên Bundesliga do đội này bấy giờ đang chơi ở giải hạng ba.

Nhưng có quá nhiều thứ phức tạp và rối rắm ở Dynamo Dresden. Họ là đội bóng cánh hữu với nhóm cổ động mang tư tưởng chính trị chống đối xã hội. Tổ tiên của Dynamo Dresden là những người Bosnia nhập cư vào Đông Đức thời chiến, yêu bóng đá và muốn xây dựng phong trào cho anh em có chốn đi lại.

Đối tác của Dynamo Dresden là FK Sarajevo, đội bóng sở hữu lực lượng CĐV là người Hồi giáo cực đoan và người theo chủ nghĩa vô thần. Vì sợ không thể kiểm soát nổi nhóm CĐV quá khích (ultra), Red Bull liền chuyển hướng.

Leipzig lọt vào tầm ngắm. Lợi thế của vùng là khu vực đông dân nhất tiểu bang Sachsen và thứ 11 trên toàn nước Đức, có lợi cho công tác tuyển chọn. Markranstadt được chọn vì không có tên tuổi, dễ "đập đi xây lại" vì ít ai chú ý. 

Đơn Ca
.
.
.