Thành công nhờ những sở trường không ai ngờ tới

• Sức mạnh U23 đến từ đâu?

Điều đầu tiên nằm ở thể lực của các cầu thủ. Một HLV ngoại từng huấn luyện đội tuyển Việt Nam hơn 10 năm trước có nói các cầu thủ Việt Nam chỉ đủ sức chạy 75 phút trên sân, còn 15 phút còn lại giống như một màn hành xác, tra tấn trên sân bóng.

HLV Toshiya Miura trong một lần phỏng vấn ở Nhật Bản cũng từng nói V.League là "giải đấu khủng khiếp", khi các cầu thủ không chịu chạy, không chịu di chuyển trên sân và không duy trì được thể lực suốt 90 phút thi đấu chính thức.

Minh chứng rõ nhất về thể lực yếu kém của cầu thủ Việt Nam so với các đối thủ trong khu vực nằm ở trận bán kết lượt về AFF Cup 1 năm trước. Sau khi Vũ Minh Tuấn ghi bàn thắng gỡ hòa thần kỳ, đội tuyển Việt Nam bước vào 2 hiệp phụ với đôi chân rệu rã và nhanh chóng nhận thất bại. Đó là lý do khiến mỗi HLV ngoại khi nhận lời dẫn dắt đội tuyển Việt Nam, việc họ làm đầu tiên thường là yêu cầu rèn luyện thể lực.

U23 Việt Nam lọt vào trận chung kết giải U23 châu Á với màn trình diễn đầy thuyết phục.

Dưới thời HLV Miura, người hâm mộ từng được chứng kiến đội U23 Việt Nam chạy không biết mệt mỏi trên sân, đánh bại Iran với tỷ số 4-1 ở Asiad 2014. Còn bây giờ, HLV Park Hang Seo có thể rèn luyện đội hình U23 Việt Nam đạt tới mức thể lực không tưởng.

2 trận liên tiếp, các cầu thủ U23 Việt Nam phải đá 120 phút trước các đối thủ rất khỏe đến từ Tây Á. Tuy nhiên, U23 Việt Nam vẫn đủ thể lực để chạy, tranh cướp bóng sòng phẳng với đối phương. Sức mạnh của các cầu thủ U23 Việt Nam khiến đối thủ Iraq, Qatar phải thốt lên "Đá với Việt Nam như đá với các đội bóng châu Âu vậy".

Điều thứ hai chính là tâm lý thi đấu của các cầu thủ. Mới 5 tháng trước, đội hình nòng cốt U23 Việt Nam hiện nay, tham dự SEA Games và nhận kết quả thất bại bẽ bàng. Sau 3 trận thắng liên tiếp, các cầu thủ U22 Việt Nam khi đó bị Indonesia cầm hòa không bàn thắng, rồi thảm bại 0-3 trước Thái Lan ở trận đấu cuối cùng, phải xách va li về nước sớm. Trong đó, trận thua Thái Lan dấy lên những nghi vấn về tinh thần, tâm lý thi đấu khi thủ thành Phí Minh Long mắc 2 sai lầm ngớ ngẩn trực tiếp dẫn đến bàn thua.

Giờ đây, đội hình U23 Việt Nam tham dự giải vô địch châu Á thể hiện bộ mặt hoàn toàn khác biệt. Đối đầu những đối thủ mạnh hơn như Hàn Quốc, Australia, rồi Iraq, Qatar, U23 Việt Nam không hề mất tinh thần ngay cả khi bị dẫn trước.

Mỗi khi thua tỷ số, U23 Việt Nam dồn lên tấn công, bình tĩnh ép sân đối phương chứ không lao lên ồ ạt. Đó là lý do U23 Việt Nam có thể chơi sòng phẳng với các đối thủ sừng sỏ, không để thua đậm, thậm chí lội ngược dòng giành chiến thắng.

Điều thứ ba là sự cân bằng trong tấn công và phòng ngự. Sau thời kỳ của bộ đôi Như Thành - Phước Tứ, bóng đá Việt Nam chưa bao giờ có một cặp trung vệ chơi chắc chắn ở hàng thủ. Thủ môn càng trở thành vấn đề nan giải khi những Nguyên Mạnh, hay Phí Minh Long đều từng mắc phải sai lầm ngớ ngẩn khiến đội nhà thất bại đau đớn. Lối chơi thiếu kỷ luật thường khiến Việt Nam thua đau trong những trận đấu quan trọng.

Tuy nhiên, U23 Việt Nam ở thời điểm hiện tại là một tập thể chắc chắn, công thủ toàn diện. Hàng phòng ngự thi đấu vững chãi với Duy Mạnh, Đình Trọng, Tiến Dũng che chắn trước vòng cấm địa. Đứng trong khung thành là thủ môn Tiến Dũng, sở hữu chiều cao lý tưởng 1m81 và cũng là chuyên gia cản phá phạt đền. Hai bên cánh U23 Việt Nam có Văn Thanh, Văn Hậu, Xuân Mạnh, những cầu thủ có khả năng lên công về thủ nhịp nhàng.

Còn ở tuyến giữa, U23 Việt Nam có đội trưởng Xuân Trường thi đấu chắc chắn, Đức Huy với tinh thần đầy quả cảm, dù mất người thân vẫn nén nước mắt ra sân thi đấu. Trên hàng công, Công Phượng, Văn Đức, Quang Hải tạo thành một bộ ba thi đấu đầy hiệu quả. Quang Hải có thể là ngôi sao sáng nhất với những bàn thắng quan trọng liên tiếp được ghi, nhưng đó là hệ quả từ một hệ thống triển khai chắc chắn. Cả trận đấu với Qatar, U23 Việt Nam chỉ dứt điểm 4 lần, trúng khung thành 2 lần, ghi bàn cả 2. Điều đó cho thấy các cầu thủ Việt Nam tận dụng cơ hội tốt đến thế nào.

U23 Việt Nam thi đấu máu lửa, không e ngại trước các đối thủ lớn.

Điều thứ tư, là sự tài tình trên băng ghế huấn luyện. HLV Park Hang Seo đã tạo ra một U23 Việt Nam thi đấu không biết mệt mỏi suốt 90 phút, không biết sợ trước các cường quốc bóng đá, công thủ toàn diện; nhưng ông còn tuyệt vời hơn ở khả năng nhìn người.

Ở vòng bảng, ông ít sử dụng Văn Đức, nhưng lại trao cơ hội cho anh đá chính khi gặp Iraq. Chính Văn Đức là người móc bóng kiến tạo giúp Công Phượng mở tỷ số, rồi chính anh gỡ hòa 2-2 cho U23 Việt Nam ở hiệp phụ bằng một pha dứt điểm bình tĩnh.

Ông thầy người Hàn Quốc còn tỏ ra cực kỳ tinh tường ở khả năng thay người vào sân giữa trận. Ở trận đấu trước Iraq, Đức Chinh được tung vào, và chính anh đánh đầu nâng tỷ số lên 3-2. Còn ở trận bán kết gặp Qatar, sau khi được vào sân, Hồng Duy đã thay đổi hoàn toàn bộ mặt hàng công U23 Việt Nam bằng những pha lên bóng mạnh mẽ ở hành lang cánh. Văn Đức, Hồng Duy, và cả Xuân Mạnh - người đóng thế hoàn hảo cho Văn Hậu - là minh chứng hùng hồn về tài nhìn người của ông Park Hang Seo.

Nhìn lại các cấp độ đội tuyển Việt Nam trong 1 năm qua, có thể thấy ông Park Hang Seo đã thay đổi hoàn toàn nhận thức của các cầu thủ, và cả người hâm mộ về những điểm mạnh, điểm yếu của cầu thủ Việt Nam. Khi mới nắm quyền, HLV Hữu Thắng từng nói muốn hướng Việt Nam thi đấu theo lối đá ngắn, ban bật nhỏ để phù hợp với thể hình, thể trạng của người Việt nhưng không thành công. Điều đó cho thấy quan niệm sai lầm để nâng tầm đội tuyển.

U23 Uzbekistan đã loại cả Nhật Bản và Hàn Quốc trên hành trình lọt vào chung kết.

Để bóng đá Việt Nam có thể vươn tầm châu lục, hướng ra quốc tế, cầu thủ Việt Nam cần loại bỏ những điểm yếu cố hữu: Lối chơi thiếu kỷ luật, thể lực yếu ớt, ngại va chạm, tranh chấp, thiếu cân bằng giữa tấn công và phòng ngự, thua về tâm lý trước cả khi đối đầu các đội bóng lớn.

Chính HLV Toshiya Miura trước đây, rồi Park Hang Seo hiện nay đang khắc phục dần những điểm yếu đó, để đưa bóng đá Việt Nam sánh ngang với các cường quốc ở châu Á. "Kỷ luật là sức mạnh của quân đội", nay bỗng trở nên đúng hơn bao giờ hết đối với bóng đá Việt Nam.